De ramen
staan vol heiligen
gemijterd
en gestaafd
gemartelaard,
gemaagdekroond
gehertoogd
en gegraafd
die ’t
branden van het ovenvier
geglaasd
heeft in den scherf
die,
glinsterend, al de talen spreekt
van
’t hemelboogsch gewelf
Guido
Gezelle
Museum
Catharijneconvent in Utrecht hield in de herfst van 2018 een
tentoonstelling over relieken. Er waren daar niet alleen botjes van
heiligen te zien. De sigarendoos van Pim Fortuyn prijkte er ook!
Het
Dagblad Trouw ( zaterdag 4 Augustus 2018 ) wijdde een voorbeschouwing
aan
die tentoonstelling met als kop ‘De koestering van relieken’ met
daarin de volgende definitie van een reliek:
Een
reliek is een overblijfsel van het lichaam van een heilige of een
voorwerp dat met een heilige in aanraking is geweest en waaraan
wonderdadige kracht wordt toegekend.’
Nu
heb ik het nooit zo gehad op het rechtspopulisme. Al die Wildersen,
Thierry Baudets, twitterende Trumpen… wat heb je aan dat soort
politici? De problemen lossen ze niet op. Integendeel, ze bezorgen
ons een stevig probleem er bij met hun narcistisch gedrag.
Pim
Fortuyn, de initiator van het rechtspopulisme in Nederland, heeft bij
mij dan ook nooit op enige waardering kunnen rekenen. Niettemin… ik
zou het toejuichen als hij als heilige
erkend
wordt ! De heiligverklaring van zijn sigarendoos zie ik als een begin
daarvan.
Pims
heiligverklaring zou namelijk in een leemte voorzien.
In
de Rooms-Katholieke kerk heeft zo wat elke bevolkingsgroepering zijn
heilige, behalve … de homoseksuele medemens .
Weliswaar
is er in homo-kringen veel verering voor Sint Sebastiaan met zijn
mooie, ranke jongenslijf, zo wreed door pijlen doorboord…maar de
seksuele geaardheid van die Sebastiaan is onbekend.
Nee,
dan Pim … met hem, een trotse belijder van de homoseksualiteit,
zou de Katholieke kerk adequaat de homokringen kunnen bedienen. Paus
Franciscus heeft
nadrukkelijk
gezegd, dat hij wat wilde doen aan de achtergestelde positie van de
vrouw èn
de homoseksueel
in de Katholieke Kerk.
Heilige
Vader, het is tijd voor Sanctus Wilhelmus Fortunatus!.
Heilige
Vader, grijp uw kans!
Maar,
zo zal de vrome christen protesteren, en waarschijnlijk hij niet
alleen, hoe heilig c.q. hoe diep religieus was die Pim Fortuyn dan
wel? Nou nogal, althans volgens de documentaire De Messias ¹
van Fons de
Poel en Marcel Roele.
Interviews
met twee intieme vrienden van Fortuyn werden gecombineerd met minder
bekende archiefbeelden uit talkshows, waarin hij vertelde over de
opdracht die hij had om het land te helpen. “Iedereen heeft een
opdracht in zijn leven. Ik denk dat je die van God krijgt' zei hij.
Volgens
theoloog Coen Wessel aan het woord in de documentaire had Fortuyn
verwantschap gevoeld met de “verworpen kant van Christus, die door
de establishment van zijn tijd bespot, veracht en weggeworpen werd.”
..
Historicus
Henk te Velde zag parallellen met het messianisme van Abraham Kuyper
en andere 19e-eeuwse emancipatieleiders.
Opmerkelijk
was de beschrijving, door Fortuyns goede vriend Jan 't Hooft, van de
nacht, nadat Fortuyn een smerige taart over zich had gekregen tijdens
een persconferentie. Het
leek wel Jezus' lijdensnacht in de Hof van Olijven.
't Hooft, die
bij
hem logeerde, had besloten dit keer bij hem op bed te gaan liggen tot
troost.
Terwijl
op de tv aan hun voeten de beelden van de taartworp telkens werden
herhaald,
stortte
Fortuyn zij hart uit over zijn angst.
“Het
taartincident had hem zo aangegrepen'” zei 't Hooft: “Het was
een aanslag! ” Fortuyn was zich volgens 't Hooft “ten volle
bewust van het sentiment dat hij losmaakte in de samenleving.” “Ik
word er bang van” zei hij tegen hem: “Ik heb de doos van Pandora
open gemaakt en het deksel kan er niet meer op. Het moet gebeuren.”
Hij
had alles Voorzien, volgens 't Hooft, ook de uiteindelijke moord.
Aldus
de documentaire De Messias.
Waartoe
ben ik op aarde?
Ben
ik op aarde om te sterven
als
de Zoon van God
of...
als
de zoon van Maria
???
Erich
Fromm beschrijft in zijn boek Anatomie
van de menselijke destructiviteit het
religieus besef
van de mens op
de volgende wijze:.
“ Er
bestaat een behoefte bij de mens om de egocentrische, narcistische ,
geïsoleerde houding te transcenderen en te komen tot relatie met
anderen, tot openheid naar de wereld, en zo te ontkomen aam de hel
van egocentriciteit en gevangenschap binnen zichzelf.
Religieuze
systemen als het Boeddhisme gingen uit van dit soort transcendentie
zonder te verwijzen naar een god of bovenmenselijke macht. Het zelfde
deed Meister Eckhart in zijn meest gedurfde formuleringen.”
Maar
met bovenstaande Frommse
'vroomheid' had Pim Fortuyn
niets
uitstaande.
Pim Fortuyn was een
zoon
van Maria.
Doodgewoon een zoon van Maria. Een ware rooms-katholiek.
Tenminste zo moet men toch iemand betitelen die een ouderwetse Drie
Herenmis als uitvaartdienst heeft. Met volop kerklatijn en
gregoriaanse zang en wierook. En als klapstuk het (tranentrekkende)
Ave Maria van Gounod. En... op wiens graf in Italië een Mariabeeld
prijkt.
En
wiens biechtvader Louis Berger was, de herder van de Parochie van de
H. Pastoor van Ars in Kijkduin. Verstokter katholiek dan Louis Berger
bestaat niet!
Bestond
niet, moet ik inmiddels zeggen,want ook Louis is heden, net als zijn
favoriete biechteling, aan gene zijde. In de r.-k hemel
? Elders,
op een minder gunstige plek in het hiernamaals ? Wie het weet mag het
zeggen
Nu
is er met de Katholieke Kerk iets eigenaardigs aan de hand .Het is
ten diepste een ….Kerk voor Vrouwen! En in het kielzog daarvan voor
homoseksuele mannen
Officieel
geldt het absolute tegendeel. Vrouwen moge nooit en te nimmer tot
priester gewijd. Jammer, want de Miskleding zou ze heel flatteus
staan. Alleen mannen, heteroseksuele
mannen,
mogen het priesterschap uitoefenen. En dat ook nog eens enkel
celibatair.
Dat
is natuurlijk de ware kerk niet.
Want
neef is nicht en God is een Godin. ...Gerard Reve, én
homoseksueel én
katholiek bekeerling, heeft dat fijntjes aangevoeld, toen hij Maria
tot de Vierde Persoon Gods uitriep.
Die
Reve, hij was er bijna! Wilt u de totale Waarheid ? Maria de Moeder
Gods is.. .de Aloude Moedergodin... is dus … de Eerste
Persoon Gods !
Tot
bovenstaande (gedurfd?) theologische inzicht ben ik gekomen
door
een memorabele ontmoeting met een groep katholieke vrouwen.
Vrijwilligsters.
Zi,j , die de vloer mogen schrobben in de katholieke kerk, en
dergelijke nederige activiteiten, graag zelfs...maar nooit , maar dan
ook nooit mogen zij de spreuk uit spreken die de ouwel verandert in
het lichaam van de Zoon van God. Dat mogen én
kunnen dus alleen maar mannen …. De moslims bekritiseren wij omdat
in hun systeem de vrouw zo'n minderwaardige plaats inneemt. Maar de
katholieke kerk kan er dus ook wat van.
Die
ontmoeting had plaats in 2002 .
In
die tijd mocht ik voor de derde maal als lijsttrekker
voor de
Stadspartij Rotterdam optreden.
Die
gemeenteraadsverkiezingen van toen, getekend door de opkomst van
Fortuyn,
zal ik
niet gauw vergeten.
Midden
in drukte van die toenmalige hectische
verkiezingsstrijd, ontving ik een brief van de vrijwilligers van de
Parochie van de H. Maria van Lourdes in Den Haag- Scheveningen.…
Ze
hadden hun jaarlijkse culturele middag.. En het verzoek was, of ik
als
dichter die middag zou willen verzorgen...
Ja,
natuurlijk! Zo vaak word ik nu ook weer niet uit genodigd.
Helaas
had ik die brief maar oppervlakkig ingezien. Ik was er even met mijn
hoofd niet bij geweest. Omdat het toen in 2002 in Rotterdam immers
bepaald geen tamme verkiezingsstrijd was. Het ging er vele malen
heftiger aan toe dan in 1998. En dat kwam allemaal door Pim Fortuyn…
De
verbijsterende opmars van Fortuyn in de polls had alles te maken met
diens vrijwel dagelijks verschijnen op TV. Geen enkele andere
politicus kreeg zoveel exposure.
TV-
kijkend Nederland veerde op van het bankstel, als Professor Pim op de
beeldbuis kwam. Eindelijk iemand die een einde maakte aan de saaiheid
van het tweede paarse kabinet Kok! En die bovendien uitgesproken
anti-immigratie c.q. anti- moslim was.
Pim
Fortuyns aanhang was dan ook sinds 9 /11 met sprongen omhoog gegaan.
Het
zag er dan ook naar uit dat de mensen als lemmingen op Fortuyn gingen
stemmen. Zouden
de
politieke partijen van Rotterdam,
mijn
eigen Stadspartij inbegrepen, door de Rotterdammers zonder boe of bah
aan de dijk worden gezet voor Pim Fortuyn? Iemand, van wie het hoogst
twijfelachtig was of hij ooit iets voor ze zou gaan doen… Zo
verklaarde Pim bijvoorbeeld, dat men het raadslidmaatschap wel met
èèn
middag in de week af kon! .
Wie
zoiets zegt neemt het raadswerk niet erg serieus en kan maar beter
niet gekozen worden.
Het
ging Pim dan ook niet om Rotterdam . Hij had zo zijn eigen agenda.
Want
…niet Pim Fortuyn moest iets voor de Rotterdammers doen, maar …de
Rotterdammers moesten iets doen voor Pim Fortuyn! Zorgen, dat hij een
zodanig forse overwinning behaalde in de Rotterdamse
gemeenteraadsverkiezingen, dat hij triomfantelijk door kon stoten
naar het Binnenhof in Den Haag!
Het
is het recept, dat Wilders en Thierry Baudet in de laatste verkiezing
van 2018 hebben trachtten te herhalen. Rotterdam als opstapje naar
Den Haag. Het is misbruik maken van de gemeenteraadsverkiezingen van
Rotterdam.
Maar
zo’n poëziemiddag tussendoor, dat kon wel even, dacht ik. Een week
voor het optreden, las ik de brief nog eens. Ditmaal nauwkeurig. Ik
had een cruciale
zin in de gauwigheid over het hoofd gezien:
“ Wij
hebben uw Maastrichts
Sprookje
‘de H.
Eulalius van de Luiker Bossen’
van het Internet geplukt. ..! Wij concluderen daaruit dat u van
katholieke afkomst bent... en dus vast veel van Heiligen weet. Zou
u het bij ons op onze jaarlijkse culturele middag over Heiligen
willen hebben?”
Heiligen!
Ik
kon dus niet aankomen met mijn gebruikelijke riedel diergedichten:
De
Zebra. De Leeuw. De Roodmaanvogel ( “ Meneer K. , de Roodmaanvogel
bestaat niet!” “Mevrouw dat is nou het aardige van poëzie. In
het Rijk van de Poëzie bestaat hij wel degelijk!” )
En
het was nu rijkelijk
laat om af te zeggen.
Maar
heiligen… ja, die lieden met gouden aureolen om hun hoofden, ze
zijn me bekend. Uiteraard. Daar staat een jeugd in Zuid-Limburg
garant voor.
Sint
Franciscus, patroon van de dieren, om maar eens eentje te noemen,
mijn favoriet, diens geschiedenis kende ik tamelijk goed .
En
dan heb je hier in de Rijnmond de heilige Lidwina van Schiedam. Het
meisje dat na een schaatsongeluk tot haar dood toe het bed moest
houden.
Ze
opende keer op keer haar eigen wonden. Om maar te kunnen blijven
lijden! Voor Christus onze Heer! Vandaag de dag zou die Lidwina vast
en zeker beschouwd worden als een psychiatrisch geval, een klassieke
casus van zelfverminking. Het
kan verkeren.
Wie
had je nog meer?
Aan
Willibrordus zou ik aandacht moeten besteden. Want die had het geloof
vanuit Ierland naar de Lage Landen gebracht. En aan Bonifatius, zo
laaghartig door de Friezen vermoord.
Bono had
wél even tevoren hun Heilige Eik laten omhakken! Bono
had toch kunnen bedenken dat zoiets geheel verkeerd zou vallen bij
dat Noordelijk Volkje…
.
En
dan heb je, uiteraard, nog Sint Nicolaas… Alom bekend en geliefd.
Op pakjesavond zelfs door notoire atheïsten!
Franciscus…
Lidwina…Willibrordus… Bonifacius… Sinterklaas…had
ik daarmee een middag vullend programma? Dacht het niet. Mijn kennis
over heiligen was te pover. .
Ik
moest het Heiligenboek op de kop tikken! Er zat niets anders op. Het
boek van de Rooms Katholieke Kerk, waarin aangetekend staat op welke
dag welke Heilige dient vereerd te worden plus in het kort diens
levensgeschiedenis. Maar hoe daaraan te komen? Ik had het contact met
het geloof van mijn kindertijd inmiddels vrijwel verloren.
De
enige Man Gods die ik kende in Rotterdam, was dominee Taco Noorman
van de (Hervormde) Laurenskerk. Lag niet voor de hand, dat hij er het
Heiligenboek van de Rooms-Katholieke kerk op na zou houden, maar
misschien kon hij het Boek voor mij losweken bij een bevriende roomse
geestelijke.
Taco
was en is immers zeer van de oecumenische kant. .
Ik
bofte. Oecumeen Taco Noorman bleek het boek zowaar zelf te bezitten!
Ik mocht het per direct lenen.
Ik
pakte de zaak nu grondig aan. Iedere avond nam ik een aantal heiligen
door. Tenslotte had ik alle heiligen op een rij en kon ik met een min
of meer gerust hart naar Scheveningen vertrekken.
Daar
zaten de vrijwilligsters – zestig stuks ! – al aan de koffie én…
de enige vrijwilliger (een verwarmingsmonteur tevens klusjesman van
de kerk, zo bleek later)
Hoe
word je een heilige?
Daar begon ik mijn lezing mee. Wel, allereerst dien je
rooms-katholiek te zijn, natuurlijk Maar dat is bij lange na niet
genoeg. Er dienen wonderen te geschieden. Minstens eentje voor de
zaligverklaring.
En vervolgens minstens nog eentje voor de heiligverklaring.
Zo’n
wonder is bijvoorbeeld sterven
in de geur van heiligheid.
Toen de heilige Teresia van Lisieux overleed, verspreidde zich prompt
een geur van rozen door het sterfvertrek, zo hemels, daar kon geen
Chanel No 5 tegenop. Teresia werd op slag heilig verklaard.
Heiligen
zijn immers zuiveren! Per definitie stinken die dus niet! Aspirant –
Heiligen worden er om opgegraven. Blijkt hun lichaam dan na al die
jaren onaangetast, dan telt dat dus zwaar voor de heiligverklaring.
De
dames hingen aan mijn lippen. En zelfs de enige man in het gezelschap
scheen geïnteresseerd.
En
toen werd ik overmoedig… en hoorde ik mijzelf zeggen:
“Roept
u maar! Roept u maar een heilige!”
Had
ik behoefte aan een stoot adrenaline? Aan Gefährliches
leben?
Vivere pericolosamente?
Te
laat.
Daar
begon het geroep al!
“De
heilige Johannes Nepomuk!”
“De
heilige Johannes Nepomuk was de aartsbisschop van Praag en de
biechtvader van de koningin van Bohemen. Haar man, koning Wenscelaus,
was een achterdochtig type. Hij dacht dat zijn vrouw er een minnaar
op na hield. Indien dat zo was dan was dat natuurlijk een fikse
doodzonde, die uiteraard gebiecht diende te worden.
Als
er dus iemand was in Praag, die zou weten wie de minnaar van de
koningin was, dan was dat Johannes Nepomuk wel.
Dus
ontbood de koning de aartsbisschop op het paleis en verzocht hem de
naam van de minnaar van zijn vrouw te noemen.
Maar
Nepomuk weigerde. Niks daarvan! Het biechtgeheim! Toen ontstak de
koning in woede en hij liet Johannes Nepomuk met zijn tong ²
vastspijkeren
aan de brug over de Moldau!”
Zo’n
verhaal hoef je maar een keer te lezen en het blijft je voorgoed bij.
Eigenlijk
was het amper een uitdaging. Iedere
ochtend kwam heilige broeder Irenaeus zijn werkplaats binnen en hing
dan zijn jas op aan een zonnestraal!De
meeste heiligen zijn zo buitenissig van karakter en/of ondergaan
zulke buitenissige gebeurtenissen, dat het memoriseren daarvan
eigenlijk niet al te veel problemen op levert.
Tenslotte
hield het heiligengeroep van de Dames op
En
toen gebeurde het.
De
man stond op, de enige man! Benieuwd,
welke heilige hij…
En
de man zei “Meneer K., u bent behalve dichter ook raadslid in
Rotterdam, wat denkt u van uw mederaadslid Pim Fortuyn?”
En
ik hoorde mijzelf antwoorden “Meneer , ik ben hier uitgenodigd om
over heiligen te spreken… en die Pim Fortuyn van u, dat is geen
heilige!”
Waarna
ik er zowaar ook nog de volgende ‘geestigheid’ uit wist te
persen: “
Iemand die dark
rooms
bezoekt … dat is geen rooms-
katholiek!”
Want
plotseling zag ik de overeenkomst tussen de biechtstoel en de dark
room.
Twee duistere ruimtes voor “loutering” zal ik maar zeggen.
Ik
incasseerde de boekenbon en de bloemenruiker voor
mijn vrouw
en vertrok richting de Heilige Stad. Niet Rome, maar ….Rotterdam.
Pas
onderweg in de tram, viel het kwartje. De katholieke kerk zou de
consequentes moeten durven trekken uit de constatering dat zij de
Kerk van Jezus én
Maria
is. Het
wordt tijd voor priesteressen...
Sanctus
Wilhelmus Fortunatus, patronus hominum homosexualium, ora pro nobis!
Heilig
Pim, patroon van de homo's, Bidt Voor Ons!
Naschrift,
geschreven in Coronatijd:
Pim
heeft de Rooms-Katholieke kerk dus nooit verlaten. Ik wel. En
ik kom pas terug als er een vrouw tot paus is benoemd! ³
Mijn
helaas zeer reële
inschatting is dat ik
dat
bij leven en welzijn niet meer mee ga maken
. Maar het zal en het moet!
In
afwachting van dat grootse gebeuren doe ik de Kerk een
afscheidsgeschenk. Wat dat heb ik tot heden nagelaten. En dat voelt
niet goed. Want juist, als men uit elkaar gaat, moet men dat zoveel
mogelijk.... als
vrienden
doen– aldus Gandhi, niet voor niets de Mahatma, de 'Grote Ziel'
geheten.
En
wat is een beter geschenk voor een kerkgemeenschap dan een gebed? Ik
schenk de Kerk dus een gebed, en wel een gebed toegesneden op de
huidige Corona-pandemie.
Toentertijd
in 2002, tijdens mijn grondige exercitie door het Heiligenboek van de
Rooms-Katholieke Kerk, ben namelijk ik de Heilige
Corona tegen
gekomen.
Haar
einde viel moeilijk niet
te onthouden, zo gruwelijk was dat.
Haar
drama speelt zich af in de tweede eeuw na Christus in Egypte, toen
onderdeel van het Romeinse Rijk
Corona
, zestien jaar oud, werd, omdat zij de oude goden openlijk had
afgezworen, en zich tot het christendom bekeerd had, gehangen tussen
twee naar elkaar gebogen palmbomen. Die palmbomen liet men
terugzwiepen, zodat het lichaam van de Heilige Corona... uiteen werd
gereten!
Sindsdien
wordt zij vereerd als martelares en zijn er van haar lichaam
relikwieën vervaardigd.
Die
bracht de Rooms-Duitse keizer Otto IIII in 997 naar Aken, waar ze in
de tombe onder de Dom bewaard worden.
Aldaar
in Aken, maar ook wel elders in Europa, wordt zij sindsdien vereerd
als de Patroonheilige … voor
het Doorstaan van Pandemieën !
En
dit is mijn gebed:
Heilige
Corona, martelares
sloop
die naamgenoot van u, dat virus
opdat
het ons niet met de dood vaccineert. Amen
Bidt
het voort!
¹
Maarten Huygen, Terugblik op een Messias, NRC-Handelsblad 7 Mei 2003
²
Johannes
Nepomuk, oftewel eigenlijk Jan Nepomucky.
Nepomuk
is een plaats in Tsjechië. Eigenlijk zouden we moeten spreken over
Johannes van Nepomuk. Martelaar. Zijn beeld is het achtste op de
Karelsbrug als je van het stadscentrum komt. Dat met een
sterrenaureool om zijn hoofd.
Zijn
tong is inderdaad uitgesneden. En zijn dode lichaam is in de rivier
geworpen, ongeveer zegt men, waar nu zijn beeld staat.
Velen,
vooral toeristen, geloven dat het geluk brengt als je over het beeld
wrijft. Dit met een mooi glimmend plekje tot gevolg. Ga maar eens
kijken als je in Praag bent.
(Jana
Beranová, email 17 Mei 2020)
3)
Er schijnt overigens ooit een Pausin Johanna geweest te zijn. Haar
legende gaat als volgt: Johanna zou in Mainz uit Engelse ouders zijn
geboren. Zij vermomde zich als man om met haar minnaar naar Athene te
kunnen vluchten om daar te gaan studeren. Na enige tijd vertrok zij
naar Rome. .
Daar
werd zij om haar geleerdheid door de kardinalen bewonderd en
tenslotte tot paus gekozen onder de naam paus Johannus.
Niemand
wist dar zij een vrouw was, totdat zij , na een pontificaat van twee
jaar en een paar maanden, tijdens een processie beviel van een
kind... Zij overleed ter plekke.
Naar
aanleiding van dit gebeuren zou in het Vaticaan de traditie ontstaan
zijn om te controleren of de gekozen paus wel een man is. Als dat
inderdaad het geval blijkt, is de verheugde uitroep Testiculos
habet et bene pendentes! Meneer
heeft testikels en die hangen er goed bij!
